Bernoulli ilkesi, enerjinin korunumu yasası ile ilgili olan bir kavram olarak bilinmektedir. Bernoulli ilkesi, akışkanlar dinamiğinde yer almakta olan bir ilke olarak da ifade edilebilir. Bernoulli ilkesinin adını ise Hollanda-İsviçre kökenli matematikçi Daniel Bernoulli’den aldığını söylemek mümkündür. Fizik ve tıp alanında Bernoulli ilkesinin oldukça fazla kullanıldığı bilinmektedir. Yavaş sıvı akışı için Bernoulli ilkesi için yazılan denklemler geçerli değildir. Genel olarak basınç konusu içerisinde değerlendirilen bir ilke olduğunu söylemek de mümkündür.
Bernoulli İlkesi Nedir?
Bernoulli ilkesi akışkanların hızı ile basıncı arasındaki ilişkiyi anlatmaktadır. Bernoulli ilkesi aynı zamanda Bernoulli prensibi olarak da bilinmektedir. Farklı kesit alanlarında ideal akışkan basıncının değişiminin ne şekilde olduğunu açıklayan bir ilke niteliğindedir. Bernoulli ilkesine göre akışkanın hızı ile basıncı arasındaki orantının ters olduğunu söylemek mümkündür. Ters orantıya bağlı olarak ise akışkanın hızının artmasına bağlı olarak kesitte bulunan basınçta bir azalma gözlemlenir. Aynı şekilde hızın azaldığı kesitte ise basınç artması gözlenebilir.
Hızlı akan sıvının daha düşük bir basınca sahip olması durumu ise Bernoulli ilkesi ile açıklanabilmektedir. Sıvının hareketine bağlı olarak örnek verilebilecek bir ilke olduğunu söylemek de mümkündür.
Bernouilli İlkesi Özellikleri ve Örnekleri
Bernoulli ilkesinin enerjinin korunumu yasası ile doğrudan bir ilgisinin bulunduğunu söylemek mümkün olmaktadır. Akışkan basıncı ile akışkan akışının hızı arasındaki ilişkiyi ifade etmektedir. Akışkan dinamiği ile ilgili olarak son derece önemli bir ilke olarak da bilinmektedir. Bu ilkeye göre eğer bir akışkanın hızı artarsa bu durumda dengeyi sağlamak için statik basıncın düşmesi gerekmektedir. Ters orantıyla sağlanması mümkün olmaktadır. Statik basıncın düşmesi ise potansiyel enerjinin düşmesi ile aynı kavram olarak açıklanabilir.
Bernouilli ilkesine göre akışkan basıncının hızına ve yüksekliğine ilişkin olduğunu söylemek de mümkündür. Akışkanlar dinamiğine göre sıvıların yükselmenin bir sonucu olarak ortaya çıktığını söylemek mümkündür. Sıvının farklı bölümlerinde oluşan farklı basınç farklılıklarına bağlı olarak da aktığını söylemek mümkün olur. Buna bağlı olarak yüksek basınçlı bölgede bulunan sıvıların daha düşük basınçlı bölgelere doğru aktığını söylemek de mümkündür. Sıvının akış hızının artmasına bağlı olarak sahip olduğu basıncının da daha düşük olduğunu söylemek mümkündür.
Bernouilli İlkesi Örnekleri
Bernoulli ilkesine verilecek olan örnekler ile konunun daha iyi bir şekilde anlanması mümkün olmaktadır. Uçak kanadı ilkenin en bilinen örneklerinden birisi olarak ifade edilebilir. Uçağın kanadında oluşan basınç farkına bağlı olarak uçağın havalanması mümkün olmaktadır. Bir uçak kanadı düşünüldüğü zaman kanadın alt kısmı kavisliyken üst kısmının ise düz olduğu söylenebilir. Uçakta iki farklı kanat bulunmaktadır. Kanatların birinden diğerine eşit aralıklarla geçmesine bağlı olarak zaman farkları oluşmaktadır. Uçağın havalanmasını sağlayan yerden kaldırma kuvvetinin oluşumu ise Bernoulli ilkesine bağlı olarak açıklanabilir.
Bernoulli ilkesini anlatmak için yaygın olan örnekler arasında aerodinamik ve hidroelektrik santralleri de yer almaktadır. Bernoulli ilkesinin basıncı azaltan bir prensip olduğunu söylemek de mümkündür. Aynı zamanda Bernoulli ilkesi içerisinde bulunan Bernoulli denklemi de oldukça önemlidir. Üstelik yükselmenin bir sonucu olarak da ilkenin örneklerini saymak yardımcı olacaktır. Akışkan dinamiği problemlerini denklemler yardımıyla kolay bir şekilde çözmek de mümkün olmaktadır.